Thời gian qua, vai trò của khoa học công nghệ đã được thể hiện rõ nét trong việc thúc đẩy phát triển hầu hết các ngành kinh tế. Ảnh minh họa

Động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội

Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng, trong năm 2020, đại dịch Covid-19 tác động tiêu cực đến mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội đất nước. Nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu kép mà Chính phủ đã đề ra, Bộ Khoa học & Công nghệ đã tập trung triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp do Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phân công.

Trong đó, tiêu biểu là các nội dung về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2020 và những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2020. Nhờ đó, khoa học công nghệ đã có những bước chuyển biến mạnh mẽ, đóng góp lớn vào sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

“Có thể thấy, thời gian qua, khoa học và công nghệ và đổi mới sáng tạo đóng góp quan trọng ở tất cả các ngành, lĩnh vực, các địa phương trong cả nước. Theo thống kê, đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp - TFP giai đoạn 2016-2020 đã tăng lên 45,2% so với mức 33,58% của giai đoạn 2011-2015 là 33,6%; tốc độ tăng năng suất lao động bình quân giai đoạn 2016-2020 đã tăng lên 5,8%/năm so với giai đoạn 2011-2015 là 4,3%/năm. Tỉ trọng giá trị xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao trong tổng giá trị xuất khẩu hàng hóa tăng từ 19% năm 2010 lên khoảng 50% năm 2020” - Thứ trưởng Trần Văn Tùng cho hay.

Bộ trưởng Bộ KHCN cho biết, năm 2021, Bộ sẽ tiếp tục các giải pháp thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. 

Cũng theo Thứ trưởng Bộ KH&CN, những thành tựu về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trong phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta đã được các tổ chức quốc tế ghi nhận. Trong bảng xếp hạng Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2020, Việt Nam xếp hạng 42/131 quốc gia/ nền kinh tế. Việt Nam tiếp tục giữ vị trí đầu trong nhóm 29 quốc gia có thu nhập trung bình thấp được xếp hạng GII năm 2020; trong 10 nước khu vực Đông Nam Á, Việt Nam đứng thứ ba, sau Singapore và Malaysia.

Song song với những đóng góp đối với sự phát triển kinh tế, thời gian qua, trong bối cảnh đại dịch Covid-19, vai trò của việc nghiên cứu và ứng dụng các thành tựu khoa học và công nghệ càng được thể hiện rõ nét.

Ngay từ những ngày đầu tiên dịch bệnh bùng phát, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ KH&CN đã huy động lực lượng chuyên gia, nhà khoa học hàng đầu ở Việt Nam và doanh nghiệp triển khai các nhiệm vụ khoa học & công nghệ cấp quốc gia nghiên cứu về đặc điểm dịch tễ học, chế tạo bộ kít phát hiện SARS-CoV-2, xây dựng phác đồ điều trị, sản xuất kháng thể đơn dòng, robot và máy thở phục vụ tình huống ứng phó với các cấp độ dịch bùng phát, sản xuất vaccine phòng Covid-19…

Bên cạnh đó, nhiều chỉ số tổng hợp khác cũng cho thấy, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo tiếp tục có đóng góp đáng kể vào cải thiện chất lượng tăng trưởng của nền kinh tế.

Thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo

Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt, năm 2021 là năm đầu tiên thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2030 và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025. Việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ của ngành trong năm 2021 sẽ tạo tiền đề và khích lệ mạnh mẽ cho các năm tiếp theo.

Chính vì vậy, Bộ KH&CN sẽ đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, tính tự chủ, sức cạnh tranh của nền kinh tế dựa trên nền tảng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

“Trong bối cảnh cuộc CMCN 4.0 diễn ra mạnh mẽ, Bộ KH&CN sẽ tập trung nâng cao tiềm lực khoa học và công nghệ, tập trung triển khai các hướng nghiên cứu, phát triển công nghệ mới, nhất là các công nghệ chủ chốt của cuộc CMCN 4.0. Thực thi có hiệu quả chính sách đào tạo, thu hút và trọng dụng cán bộ khoa học và công nghệ từ các nguồn sinh viên xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ, các nhà nghiên cứu, nhà khoa học uy tín ở nước ngoài.

Đồng thời, Bộ thực hiện tái cơ cấu và tổ chức triển khai các Chương trình khoa học và công nghệ quốc gia giai đoạn mới theo hướng lấy doanh nghiệp làm trung tâm, hướng tới các chuẩn mực phù hợp với thông lệ quốc tế, phục vụ thiết thực các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ”, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cho biết.

Cũng theo Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, thời gian tới, Bộ KH&CN chú trọng thúc đẩy các giải pháp nhằm tăng cường xã hội hóa đầu tư cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, nhất là từ doanh nghiệp. Bộ tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp về kinh tế, thương mại, đầu tư và cải thiện môi trường kinh doanh để kích cầu công nghệ và nhu cầu đổi mới sáng tạo từ khu vực doanh nghiệp, phát huy Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia và Quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp để hỗ trợ đổi mới công nghệ trong doanh nghiệp.

Năm 2021, Bộ KH&CN sẽ đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng dựa trên nền tảng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, tập trung ứng dụng khoa học và công nghệ phát triển những ngành kinh tế mũi nhọn, công nghệ mới, công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ...

“Bộ KH&CN sẽ tập trung phát triển mạnh công nghiệp chế biến, chế tạo gắn với công nghệ thông minh, chuyển đổi số để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Hỗ trợ ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo để thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp quy mô lớn theo nhu cầu thị trường, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, ứng dụng công nghệ cao gắn với bảo quản, chế biến và tiêu thụ theo chuỗi giá trị; phát triển mạnh mẽ hệ sinh thái số Việt với các nền tảng dùng chung, các dịch vụ, mô hình kinh doanh mới; từng bước chuyển đổi sang nền kinh tế số…”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Nguồn: http://www.sokhcn.cantho.gov.vn/