ĐỔI MỚI, HOÀN THIỆN QUÁ TRÌNH TỔ CHỨC THỰC HIỆN TRONG ĐẦU TƯ CÔNG TRUNG HẠN 2021-2025
Chiều ngày 27/7/2021, kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thảo luận ở hội trường về Kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2021-2025; Kế hoạch vay, trả nợ công 5 năm giai đoạn 2021-2025; Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Trang Thông tin điện tử Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh trân trọng giới thiệu bài phát biểu thảo luận của Đại biểu Quốc hội Thạch Phước Bình, Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Trà Vinh tại phiên họp với một số nội dung về đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025.

Quang cảnh Quốc hội thảo luận ở Hội trường về kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia và kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 ngày 27/7/2021) (Ảnh: media.quochoi.vn)

Kính thưa Quốc hội, kính thưa Chủ trì phiên họp,

Thu chi ngân sách, tốc độ giải ngân, những bất cập và giải pháp nhằm thúc đẩy đầu tư công đã làm nóng nghị trường tại các kỳ họp Quốc hội và ngay các phiên thảo luận tổ ngày làm việc đầu tiên của kỳ họp thứ nhất lần này. Trong đó điều mà cử tri và nhân dân quan tâm hơn cả chính là hiệu quả sử dụng từng đồng ngân sách, là những đổi mới, cơ chế phù hợp, sớm được thực thi. Không khó để các đại biểu Quốc hội lấy dẫn chứng người dân chỉ ra trong những lá đơn và ý kiến tại mỗi cuộc tiếp xúc cử tri, hàng loạt những thí dụ về thực trạng đầu tư kém hiệu quả đã trở thành nỗi trăn trở thường trực lâu nay trong xã hội. Những câu hỏi về tiến độ thực hiện tuyến đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông. Rồi không ít công trình, dự án ngàn tỷ đắp chiếu, thua lỗ, chưa xong đã hỏng, liệu đã được hạch toán chi phí cơ hội mà nếu không có nó thì sao? Từ những bất cập thực tế, cụm từ "phải siết chặt kỷ luật ngân sách, tránh lãng phí đầu tư công, cân đối thu chi, giảm chi thường xuyên, tăng vốn đầu tư phát triển" được không ít đại biểu Quốc hội nhắc đến. 
Thời gian qua, Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương thực hiện giải ngân vốn đầu tư công nhưng tỷ lệ giải ngân vẫn thấp, nhiều công trình, dự án lớn đã được phê duyệt nhưng nhiều năm chưa triển khai thực hiện hoặc chậm tiến độ, chất lượng chưa bảo đảm, gây lãng phí, thất thoát và ảnh hưởng trực tiếp đến người dân. Vẫn còn nhiều địa phương chưa cân đối được ngân sách, nhất là nơi có số thu ngân sách nhà nước khó khăn, nguồn thu thấp thì chi thường xuyên vẫn cao, nguồn lực dành cho chi đầu tư phát triển rất hạn chế, vẫn còn tình trạng mua sắm, sử dụng tài sản công chưa đúng quy định của pháp luật; nhiều lễ hội, hội nghị, kỷ niệm ngày thành lập, tái thành lập, các lễ khởi công, khánh thành có tính chất hình thức, gây lãng phí ngân sách. 

Đại biểu Quốc hội Thạch Phước Bình phát biểu tại phiên họp toàn thể thảo luận ở Hội trường Diên Hồng về kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia và kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 ngày 27/7/2021 (Ảnh: media.quochoi.vn)

Siết chặt kỷ luật ngân sách không chỉ là quản lý chặt thu chi mà cần nhấn mạnh đến kỷ luật, thời gian, tiến độ thực hiện giải ngân vốn đầu tư công, nhất là đối với những dự án trọng điểm, cấp bách, đảm bảo chất lượng, hiệu quả, tránh lãng phí, thất thoát. Từ đó, đề xuất xử lý nghiêm tình trạng tiêu cực, nhũng nhiễu, gây khó khăn đối với người dân và doanh nghiệp, minh bạch hóa tối đa các dự án đầu tư công, thực hiện phân cấp, giao quyền, làm rõ trách nhiệm người đứng đầu. Bên cạnh đó, Quốc hội tăng cường giám sát các dự án đầu tư từ nguồn vốn nhà nước các dự án trọng điểm quốc gia, đặc biệt là các dự án hạ tầng giao thông.
Thưa Quốc hội, khi nói về đầu tư công, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng đầu tư công đã bàn bao nhiêu năm nay rồi và lúc nào cũng là điểm nóng nhưng vẫn dàn trải, phân tán, lãng phí, nói chung là kém hiệu quả và có thể lặp lại trong nhiều năm nữa. Điều này có thể được đề cập như là một cảnh báo. Để khắc phục những bất cập trong đầu tư công, trước hết cần thiết phải nhanh chóng đổi mới từ cơ chế, chính sách cho đến tầm nhìn, làm sao để xóa bỏ những rào cản, vướng mắc, trước tiên là từ câu chuyện giải ngân vốn. Tỷ lệ giải ngân vốn giai đoạn 2016-2020 lần lượt là 80,3; 73,3; 66,8; 67,4; 63,8% so với kế hoạch Thủ tướng giao. 
Tình trạng chậm giao vốn, giao nhiều đợt và chậm điều chỉnh vốn đầu tư phát triển, trong đó có vốn ODA vẫn chưa được khắc phục, thủ tục giao vốn vẫn còn phức tạp, chưa xử lý kịp thời các khó khăn, vướng mắc, làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công, khiến nhiều dự án quan trọng tác động tới phát triển kinh tế - xã hội chậm được triển khai, bị dở dang, chuyển tiếp kéo dài. Vấn đề đặt ra ở đây là tại sao khu vực công giải ngân chậm, thậm chí tiến độ giải ngân ngày càng thấp, trong khi khu vực tư nhân lại thực hiện nhanh? Từ đó có thể thấy quá trình cải cách cơ chế đã bắt đầu có tác dụng, góp phần tháo gỡ khó khăn, tạo niềm tin cho khu vực tư nhân. Nhưng quá trình này chưa thật sự mở ra cơ chế thúc đẩy phát triển mạnh mẽ, đang còn có một số nút thắt, đặc biệt là ở khu vực công. 
Các chuyên gia kinh tế cũng nhận định, hiện nay khu vực kinh tế tư nhân tỏ ra rất dè dặt trong đầu tư dài hạn. Nguyên nhân là bởi những rủi ro tiềm ẩn từ tình trạng hệ thống pháp luật của nước ta bị điều chỉnh khá thường xuyên. Rõ ràng, giải ngân đầu tư công thời gian qua còn vướng mắc về cơ chế, chính sách nhưng nếu các cơ quan, cá nhân có trách nhiệm dám nghĩ, dám làm sẽ khác, nếu cứ căn ke vào quy định pháp luật thì còn giảm giải ngân đầu tư công thời gian qua còn vướng mắc về cơ chế, chính sách nhưng nếu các cơ quan, cá nhân có trách nhiệm dám nghĩ, dám làm sẽ khác, nếu cứ căn ke vào quy định pháp luật thì còn giảm giải ngân đầu tư chậm. Do vậy, khi xác định mô hình tăng trưởng trong thời gian tới dựa vào đổi mới, sáng tạo, vượt qua quy chuẩn quy định quy trình nhưng mang lại hiệu quả cao thì phải được ghi nhận cũng như xem xét lại để điều chỉnh quy chuẩn quy định quy trình. Đã đến lúc phải đánh giá về đầu tư theo hiệu quả đạt được, không nên chỉ dựa vào việc tuân thủ đúng các quy định. Có như vậy mới tháo gỡ vấn đề cho phát triển.
Nguyên nhân của tình trạng giải ngân trên vẫn tập trung vào các yếu tố chuẩn bị dự án đầu tư, giao dự toán chậm, giải phóng mặt bằng khó khăn. Các vấn đề này kéo dài nhiều năm và biện pháp khắc phục chưa thật sự quyết liệt, hiệu quả đạt thấp. Vì vậy, trong thời gian tới, ngoài việc tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế chính sách, đề nghị Chính phủ chú trọng đến khâu tổ chức thực hiện, quy định pháp luật về tài chính, ngân sách, trong đó có Luật Đầu tư công, Luật Quản lý nợ công, đồng thời khẩn trương ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Đầu tư công năm 2019, Luật Đầu tư PPP, tránh tình trạng chậm trễ, ảnh hưởng đến khả năng huy động nguồn lực ngoài ngân sách nhà nước. Xin hết ý kiến. Xin cảm ơn Quốc hội.

      Kiến Quốc

 
Tin khác
1 2 3 4 5  ... 
70 NĂM QUỐC HỘI VIỆT NAM
Người đại biểu nhân dân










Thống kê truy cập
  • Đang online: 22
  • Hôm nay: 2380
  • Trong tuần: 26 647
  • Tất cả: 3060097