Trong những năm qua do giá cam sành luôn nằm ở mức cao nên nhiều người dân trong huyện Cầu Kè nói riêng, các khu vực lân cận nói chung đã ùn ùn chuyển đổi sang trồng cam sành, từ đó diện tích tăng lên đáng kể dẫn đến tình trạng cung vượt cầu nên hiện nay giá cam sành giảm mạnh, khiến người trồng cam thua lỗ nặng.

Nhiều diện tích trồng cam sành trên địa bàn huyện Cầu Kè đến thời điểm thu hoạch

     Theo Phòng NN&PTNT huyện Cầu Kè cho biết: Hiện toàn huyện có hơn 2.360 hécta diện tích trồng cam. Tập trung trồng nhiều ở các xã: Thạnh Phú, Tam Ngãi, Hòa Ân và Châu Điền. Hiện giá cam hơn một tháng qua liên tục giảm, nhiều vườn cam chín rụng nhưng vẫn không có người mua khiến nông dân trồng cam gặp khó, thua lỗ. Chị Phạm Thị Hết, ở ấp Bưng Lớn B, xã Tam Ngãi cũng như nhiều bà con trồng cam sành ở địa phương trong những ngày qua đứng ngồi không yên vì giá cam sành giảm mạnh hơn một tháng qua mà chưa có đấu hiệu tăng trở lại, trong khi đó lứa cam của gia đình đã đến thời điểm thu hoạch, mặc dù trước đó đã có thương thái đến đặt cọc nhưng đã huốt thời điểm cắt trái theo hợp đồng mà không thấy bóng dáng thương lái đâu. Chị Hết cho biết: Hiện tại gia đình đang sản xuất 40 công cam sành, trong đó có 10 công là diện tích đất nhà, còn lại 30 công chi thuê đất để trồng, tính chi phí cho vụ cam năm nay gia đình đã đầu tư trên dưới 01 tỷ đồng, trong đó tiền vay ngân hàng là 500 triệu đồng. Mặc dù giá giảm mạnh nhưng không có thương lái đến mua, hiện tại vườn cam của gia đình đã quá lứa thu hoạch, không bán được chị đành phải neo trái trên cây, mỗi ngày lượng cam chín rụng vô số kể khiến chị không khỏi xót xa. Chị Hết bùi ngùi nói: “Năm nay gia đình trồng 40 công cam, trong đó đất mướn 30 công, chi phí đầu tư cho vụ này 01 tỷ đồng, vay ngân hàng 500 triệu đồng mà giờ đầu ra bán không được. Trước đó có thương lái đến đặt tiền cọc, nay đã quá thời gian hợp đồng đã lâu mà không thấy đến cắt cam. Bây giờ nhờ Nhà nước tìm đầu ra cho dân để không thôi bà con trồng cam chúng tôi không có vốn để tái đầu tư lại”.

Vườn cam gia đình chị Phạm Thị Hết, ấp Bưng Lớn B, xã Tam Ngãi đã chín rụng nhưng không bán được

       Nhiều nhà vườn trồng cam sành ở huyện Cầu Kè đang đứng ngồi không yên bởi từ trước và sau Tết Nguyên đán Quý Mão năm 2023 đến nay giá cam sành giảm liên tục. Hiện giá cam tại vườn chỉ còn từ 2.000-3000 đồng/kg, thậm chí 1.500 đ/kg. Có vườn cam chín vàng, trĩu cây nhưng không có người mua, hoặc có mua thì cũng dạng cầm chừng, giá “bèo”, làm cho người trồng thấp thỏm, lo âu. Anh Nguyễn Duy Khánh, ở ấp Bưng Lớn B, xã Tam Ngãi cho biết: Hiện gia đình anh đang trồng 10 công cam đã được hơn 2 năm tuổi, đây là vụ đầu tiên anh lấy trái, ước năng suất khoảng 07 tấn/công, hiện đã tới thời điểm thu hoạch nhưng thương lái đến hỏi mua với giá 1.500 đồng/kg, với giá này xem như vụ cam năm nay anh Khánh mất trắng, trong khi đó vốn đầu tư đã hơn 500 triệu đồng. Anh Khánh nghẹn ngào nói: “Chi phí cho vụ cam này gia đình đã đầu tư khoảng 500 triệu đồng, giờ đến thời điểm thu hoạch mà giá cam thấp, chỉ có 1.500đ/kg. Mong muốn Nhà nước có chính sách hỗ trợ cho những người trồng cam như chúng tôi để có điều kiện tái đầu tư lại, với giá cả như hiện tại nhà vườn chúng tôi thua lỗ nặng”.

Anh Nguyễn Duy Khánh (người mặc áo thun), ấp Bưng Lớn B, xã Tam Ngãi thua lỗ nặng trong vụ cam năm nay

      Chia sẻ về nguyên nhân giá cam sành giảm, nhiều nhà vườn cho rằng những năm gần đây nông dân liên tục mở rộng diện tích khiến sản lượng tăng mạnh nên dẫn đến tình trạng "cung vượt cầu". Bên cạnh đó, thị trường miền Bắc chưa tiêu thụ kịp vì trời lạnh và cam sành bung ra lúc lại trùng với mùa thu hoạch một số giống cam của miền Bắc, miền Trung. Hiện nay, các ngành chức năng của huyện Cầu Kè, chính quyền địa phương đang cố gắng hỗ trợ nông dân tiêu thụ hết số lượng cam chín, dù giá thấp cũng cố gắng xuất bán hết lượng cam chín tồn đọng. Bên cạnh đó, cũng đã đưa thông tin cam sành lên sàn thương mại điện tử, đồng thời vận động các doanh nghiệp, tổ chức chung tay giải cứu cam cho bà con nông dân. Trao đổi với chúng tôi về việc hỗ trợ giải cứu lượng cam đến thời điểm thu hoạch ở địa phương, ông Kim Chận, Chủ tịch Hội nông dân xã Tam Ngãi cho biết: “Trong thời điểm này các diện tích cam sành của bà con đang bước mùa thu hoạch, năm nay trúng mùa nhưng giá thì thấp. Hiện tại thì không có thương lái mua nên các nhà vườn trồng cam gặp rất nhiều khó khăn. Trước tình hình trên, Hội nông dân xã cũng tham mưu cho Ủy ban nhân dân xã, các ngành chức năng, Ủy ban nhân dân huyện, Hội nông dân huyện làm sao có giải pháp tìm đầu ra sản phẩm cam cho người dân, đặc biệt Hội nông dân xã cũng đã đưa sản phẩm cam của Tam Ngãi lên sàn giao dịch thương mại điện tử nhằm kêu gọi các doanh nghiệp lớn thu mua tiêu thụ hết lượng cam đến vụ thu hoạch của người dân”.

      Cam sành là một trong những loại cây ăn trái có tốc độ phát triển nhiều nhất trong thời gian qua ở huyện Cầu Kè, do liên tục trong nhiều năm giá cam sành trên thị trường ổn định ở mức khá cao, cùng với đó nhà vườn áp dụng kỹ thuật canh tác mới nên năng suất tăng lên từ 8-10 tấn/công, thậm chí 12 tấn/công. Với năng suất cao cộng với giá bán tốt nên người trồng cam thu lợi nhuận cao, bình quân 400-600 triệu đồng/hécta/năm, đó chính là nguyên nhân làm cho nhiều người đổ xô trồng cam và thuê đất, kể cả đất trồng lúa để trồng cam sành. Có lẽ do lợi nhuận trước mắt thu được từ việc trồng cam sành trong thời gian qua là khá cao nên nhiều bà con đã chạy theo cây trồng này. Với việc nông dân chuyển đổi ồ ạt một cách tư phát như thời gian qua khiến sản lượng cam sành dư thừa, hệ lụy là bị rớt giá gây thua lỗ nặng cho người sản xuất. Về lâu dài đòi hỏi chính quyền địa phương các cấp và ngành chức năng ở huyện Cầu Kè cần tăng cường công tác quản lý Nhà nước về chuyển đổi cơ cấu cây trồng, trước mắt là cây cam sành, nhằm tránh tình trạng rơi vào điệp khúc được mùa mất giá như hiện nay./.

                                                                                Bài, ảnh: Tấn Lập